Bakla, fasulyegiller familyasının bir üyesidir ve Türk mutfağında sıklıkla kullanılan besinler arasında yer alır. Baklanın tarihi, yaklaşık 5.000 yıl öncesine kadar gider ve o dönemlerde Akdeniz ülkelerinde, Orta Doğu’da ve Hindistan’da yetiştirilirdi. Bakla bitkisi, toprağa çok fazla ihtiyaç duymadan yetişebilen bir bitki türüdür ve besin değeri oldukça yüksektir. Bakla, lif, protein, karbonhidrat, vitamin ve mineral açısından zengin bir besindir.
Bakla bitkisi, taze veya kurutulmuş olarak tüketilebilir. Kurutulmuş bakla, daha uzun süre saklanabilir ve pişirilirken genellikle ıslatılarak kullanılır. Taze bakla ise kısa süre içinde tüketilmesi gereken bir besindir. Bakla, genellikle salatalarda, yemeklerde, mezelerde ve pilavlarda kullanılır. Baklanın lezzetli bir sebze olduğu kadar sağlık açısından da birçok faydası bulunmaktadır ve sindirim sistemi, kalp sağlığı ve kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
Bakla Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Bakla alırken dikkat edilmesi gereken birçok faktör vardır. İlk olarak, baklaların taze olup olmadığını kontrol etmek önemlidir. Ayrıca baklaların rengi, boyutu ve şekli de kalitesi hakkında bilgi verebilir. Baklaların rengi koyuya doğru gidiyorsa, tazeliği azalıyor demektir. Ayrıca, baklalar sert ve lifliyse, pişirme süresi daha uzun olacaktır. Baklaları seçerken mümkünse organik olanları tercih etmek daha sağlıklıdır. Ayrıca, baklaların içindeki bezelerin büyük olmaması da önemlidir. Baklaların sezonu ise Nisan ve Haziran ayları arasındadır.
Baklanın Taze Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Bakla seçerken taze olmasına dikkat etmek önemlidir. Taze olmayan baklaların tadı bozuk olabilir ve sağlığa zararlı bile olabilir. Baklanın taze olup olmadığını anlamak için iki method vardır. İlk yöntem, koku testidir. Kokusu taze olmayan baklalar kötü bir koku yayacaktır. İkinci yöntem ise görünüm testidir. Taze baklalar daha parlak ve yeşil renktedir. Baklanın ince çizgileri ve dolgunluğuna da bakabilirsiniz. Taze baklalar daha dolgun ve serttir. Bakla tane tane olmamalıdır.
Koku Testi
Bakla alırken taze olmasına dikkat etmek önemlidir. Bunun için kullanabileceğiniz bir yöntem de koku testidir. Koku testi, baklanın henüz taze olup olmadığını anlamak için kolay bir yöntemdir.
Baklanın kuyruğundan kırmızıya dönük bir renk var ise zaten taze olduğunu anlayabilirsiniz. Eğer koku testi yapmak isterseniz, birkaç tane baklayı çekirdeklerini açmadan hafifçe koklayın. Taze bir bakla, güzel bir kokuya sahip olacaktır. Eğer kötü bir koku hissediyorsanız, baklanın taze olmadığını anlayabilirsiniz.
Görünüm Testi
Görünüm testi, baklanın tazelik seviyesinin belirlenmesinde kullanılan etkili bir yöntemdir. İlk olarak baklanın görünümüne bakılır; parlak, canlı ve yeşil renkte olanlar taze baklalardır. Eğer baklalar mat ve soluk görünüyorsa, o zaman taze olmayabilirler. Ayrıca, baklaların çiziksiz ve pürüzsüz olması da tazeliklerinin göstergesidir. Baklaların kabukları yırtılmış veya çatlak değilse taze oldukları söylenebilir. Tüm bu özelliklere dikkat ederek taze baklayı seçebilir ve yemeklerinizde en lezzetli baklaları kullanabilirsiniz.
Bakla Nasıl Pişirilir?
Bakla, lezzetli ve sağlıklı bir sebzedir. Taze ve doğru pişirildiğinde tadı gerçekten harikadır. Farklı bakla pişirme yöntemleri arasından seçim yaparak, baklaların besin değerlerini en üst seviyede tutabilirsiniz. Bakla, buharda pişirme yöntemi kullanılarak taze ve lezzetli bir şekilde hazırlanabilir. Ayrıca bakla, kızartma ve tavada pişirme yöntemleriyle de hafifçe kızarana kadar pişirilebilir. Bir diğer popüler yöntem ise bakla soteleme yöntemidir. Bakla, sarımsak, soğan, baharatlar ve zeytinyağı gibi malzemeler ile sotelenir ve harika bir lezzet oluşturulur.
Buharda Pişirme
Buharda pişirme yöntemi, baklaların lezzetli ve sağlıklı bir şekilde pişirilmesi için idealdir. İlk olarak, taze baklaları güzelce yıkayın. Buhar kabınızın içine su ekleyin ve kaynatın. Daha sonra, baklaları buhar kabının içine yerleştirin ve üzerlerine tuz serpin. Baklaların pişirilmesi yaklaşık 15-20 dakika sürer. Buharda pişirilen baklalar, daha fazla vitamin ve mineral içeriğine sahip olurken, yağda kızartılan veya sotelenen baklalara göre daha az kalori içerir. Bu nedenle, sağlıklı bir yaşam tarzı için buharda pişirme yöntemi tercih edilebilir.
Kızartma
Baklayı kızartmak, lezzetli ve pratik bir yöntemdir. Bakla, önceden haşlanmadan doğranabilir ve un veya galeta ununa batırılarak kızartılabilir. Tavada kızartma, zeytinyağı veya farklı bir bitkisel yağ kullanılarak yapılabilir. Baklanın kızartılması sırasında, tavada yerleşmesi için tek bir katman olacak şekilde düz bir yüzeye yerleştirilmelidir. Çevirildiğinde tek bir sıra halinde çevrilmelidir ve kızartma işlemi tamamlandığında havlu kağıt üzerinde fazla yağı alınmalıdır.
Bakla ayrıca farklı sebzelerle birlikte de kızartılabilir. Örneğin, baklalı patates kızartması veya baklalı karışık sebzeler gibi birçok farklı tarif bulunmaktadır. Kızartılmış bakla, sıcak servis edilerek çıtır ve lezzetli bir atıştırmalık olarak tüketilebilir ya da ana yemek olarak kullanılabilir.
Soteleme
Bakla, sote yapımında da sıklıkla kullanılan bir sebzedir. Soteleme için öncelikle baklaların doğranması gerekir. Baklaların temizlendikten sonra istenilen büyüklükte kesilerek bir tencerenin içine konulur. Üzerine zeytinyağı ve küçük doğranmış soğan eklenir. Tuz, karabiber, kekik ve pul biber ile tatlandırılır. Baklalar kısık ateşte pişene kadar arada bir karıştırılır. Sotelendiğinde, taze maydanoz ve limon ile servis edilir. Soteleme, baklanın lezzetini koruyan ve pratik bir pişirme yöntemidir.
Baklayla Hangi Yemekler Yapılabilir?
Bakla hem doyurucu hem de lezzetli bir sebzedir ve çeşitli yemeklerde kullanılabilir. Bakla salatası, baklalı pilav ve baklalı köfte, yemekler arasında en popüler olanlardır. Baklalı pilav; çeşitli baharatlarla lezzetlendirilmiş taze baklalarla yapılan mükemmel bir pilavdır. Baklalı köfte, dövülmüş bakla, pirinç ve baharatların karışımıyla yapılır ve tadı enfesdir. Bakla salatası ise, zeytinyağı, limon suyu ve soğan ile lezzetlendirilmiş taze baklalardan yapılan hafif bir salatadır. Bakla ayrıca çorbalarda, kızartmalarda ve sotelerde de kulanılabilir. Baklayı deneyerek, kendinize ve ailenize sağlıklı ve lezzetli yemekler hazırlayabilirsiniz.
Bakla Salatası
Bakla salatası, yaz aylarında serinletici bir lezzet arayanların vazgeçilmez tariflerinden biridir. Baklanın taze ve lezzetli olduğu aylarda yapılır. Malzemeleri arasında taze bakla, domates, salatalık, soğan, maydanoz, zeytinyağı ve limon suyu yer alır.
Bakla salatası yapmak için öncelikle taze baklaların saplarını kesin ve kaynar suda 5-7 dakika haşlayın, daha sonra suyunu süzerek soğuması için bir kenara alın. Diğer taraftan domates, salatalık ve soğanı küçük küpler halinde doğrayın. Maydanozu incecik kıyın ve tüm malzemeleri karıştırın. Tuzunu, zeytinyağını ve limon suyunu ilave ederek harmanlayın. İsteğe bağlı olarak üzerine nar taneleri ekleyerek servis yapabilirsiniz
Baklalı Pilav
Baklalı pilav yapmak oldukça kolaydır. İşte malzemeleri:
- 2 su bardağı pirinç
- 2 su bardağı su
- 1 su bardağı haşlanmış taze bakla
- 1 yemek kaşığı tereyağı
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı
- Tuz, karabiber
Pirinci yıkayıp süzün. Tencereye tereyağı ve zeytinyağı koyarak ısıtın. Pirinci ekleyip birkaç dakika karıştırarak kavurun. Üzerine 2 su bardağı suyu ilave edin ve tuz, karabiber ekleyip karıştırın. Kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirin. Pirinçler pişince haşlanmış baklaları tencereye ilave edin ve karıştırın. Tencerenin kapağını kapatıp, düşük ateşte 10-15 dakika daha pişirin. Pilavınız servise hazır!
Not: Pilavınıza farklı lezzetler katmak için çeşitli baharatlar ekleyebilirsiniz. Pilavınızı tavuk, kuzu veya biftek ile servis edebilirsiniz. Tarifinizi denemenizi ve sonucunda lezzetli bir pilav elde etmenizi dileriz.
Baklalı Köfte
Baklalı köfte yemek tarifi oldukça besleyici ve lezzetlidir. İşte, baklalı köftenin yapımı ve malzemeleri:
Malzemeler:- 1 su bardağı haşlanmış bakla- 1 su bardağı ince çekilmiş ceviz- 1 adet orta boy soğan- 2 diş sarımsak- 1 adet yumurta- 1/2 su bardağı galeta unu- 1 çay kaşığı kırmızı toz biber- tuz, karabiber- sıvı yağ
Yapılışı:1. Soğan ve sarımsağı ince ince doğrayın ve bir tavada sıvı yağda pembeleşene kadar kavurun.2. Haşlanmış baklayı ezin ve kavrulmuş soğan, sarımsak, ceviz, yumurta ve galeta unu ekleyip iyice karıştırın.3. Karışıma kırmızı toz biber, tuz ve karabiber ekleyin ve tekrar karıştırın.4. Küçük parçalar alarak yuvarlayın ve yağlanmış bir tavada her iki tarafını da kızartın.5. Sıcak servis yapın.
Baklalı köfte, yanında salata veya pilavla servis edilebilir ve herkes tarafından sevilen bir yemek tarifidir.
