e-Devlet doğum borçlanması, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sunulan bir hizmettir. Bu hizmet sayesinde kadınlar, doğum yapmış oldukları tarihten itibaren 10 yıla kadar süre boyunca prim ödemeden emeklilik hakkı kazanabilirler. Bu süre ile kadınlar, sigorta başlangıç tarihlerine erken bir tarih ekleyerek emeklilik hakkını elde edebilirler. e-Devlet platformu üzerinden yapılan doğum borçlanması sayesinde bürokratik işlemler minimalize edilerek zaman kaybı olmadan başvuru yapmak mümkün olmaktadır.
Kimler Doğum Borçlanması Yapabilir?
Doğum borçlanması, kadınların emeklilik dönemlerinde aldıkları ücretleri yükseltmelerini sağlayan bir borçlanma işlemidir. Emeklilikte yaşa takılan kadınlar dışındaki tüm kadınlar, doğum borçlanmasından yararlanabilirler. Ancak, bazı önemli şartlar vardır. Bunlar;
- Doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde,
- Sigortalı bir işte çalışmaya başlayan kadınlar,
- Doğum yapmış olmaları durumda (eşten alınan borçlanma başka bir kişi adına kullanılamaz),
- İlk defa işe giriş yapmış ve 4500 gün sigorta primi ödemişler bir kadın doğum borçlanması yapabilir.
Bu şartları taşıyan tüm kadınlar, e-Devlet platformu üzerinden doğum borçlanması yapabilirler. Ancak, borçlanma süresi ve bedeli hesaplanırken bazı farklılıklar görülebilir. Bu hesaplamaları doğru yapmak ve avantajlı şekilde doğum borçlanması yapmak için e-Devlet üzerinden bilgi ve destek alınabilir.
Borçlanma Süresi Nasıl Hesaplanır?
Doğum borçlanması, kadın çalışanların emeklilik sürecinde izlediği yollardan biri olarak karşımıza çıkar. Borçlanma süresi, doğum tarihinden itibaren doğum yapandan sonraki 3 yıllık periyot içerisinde gerçekleştirilir. Ancak, bu süre bazı durumlarda uzatılabilir. Örneğin, çiftçi kadınların doğum borçlanma süresi, doğum tarihinden itibaren 5 yıllık bir periyotta gerçekleştirilebilir. Ayrıca, sigortalının iş kazası ve meslek hastalıkları nedeniyle çalışamadığı zamanlar borçlanma süresine dahil edilerek uzatılabilir.
Borçlanma süresi hesaplanırken, doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren 3 yıllık süreleri dikkate almak gerekir. Birden fazla doğum yapılması durumunda her doğum için ayrı borçlanma süresi hesaplanır. Ancak, doğumların aralıkları, borçlanma süresine dahil edilerek hesaplanır ve süreler toplanarak toplam borçlanma süresi elde edilir. Örneğin, 2019 yılında doğan bir kadın, 2021 yılına kadar doğum borçlanması yapabilir. Eğer 2020 yılında bir doğum daha yapılırsa, borçlanma süresi 2021 yılından itibaren başlayarak 2024 yılına kadar hesaplanır.
Borçlanma süresi ile ilgili önemli bir detay da, sürenin 3 yıla kadar düşürülebilmesidir. Bu durumda, borçlanma bedeli de düşer ve ödenecek tutar daha az olur. Ancak, borçlanma süresi 3 yıldan az olamaz.
Borçlanma süresi hesaplanırken dikkate alınması gereken durumlar bu şekildedir. Kadınların emeklilikte daha rahat bir süreç geçirmeleri için doğum borçlanması yapmaları önerilir.
Çocuk Sayısı ve Doğum Aralıkları Nasıl Değerlendirilir?
Doğum borçlanması yapacak kadınların kaç çocuğu olduğu ve doğum aralıkları, borçlanma süresini belirlemek için önemlidir. Kadınların doğum borçlanması yapabilmesi için en az bir çocuğunun olması gerekiyor ve doğumlar arasındaki aralığın da 2 yıldan az olmaması gerekiyor. Ancak çocuk sayısı ve doğum aralığı arttıkça borçlanma süresi de artıyor. Örneğin, iki çocuğu olan bir kadın 2 yıl borçlanma yapabilirken, dört çocuğu olan bir kadın 4 yıl borçlanma yapabilir. Bu nedenle, kadınların doğumlar arasındaki aralıkları uzun tutmaları ve mümkün olduğu kadar çok çocuk sahibi olmaları, emeklilikte daha avantajlı bir konuma geçmelerini sağlayacaktır.
Borçlanma Bedeli Nedir?
Doğum borçlanması bedeli, doğum yapan kadınların prim ödemeleri için önceden belirlenmiş bir tutardır. Bu tutar, doğum tarihinden önceki son bir yıllık kazancın brüt tutarı dikkate alınarak hesaplanır. Borçlanma bedelinin hesaplanması için en az 15 yıl sigortalı olunması gerekir.
Borçlanma bedeli, bazı durumlarda düşebilir veya artabilir. Örneğin, doğum borçlanması yapmanın belirli koşulları sağlanırsa borçlanma bedeli düşer. Vergi indirimlerinden yararlanarak borçlanma bedeli daha da düşürülebilir. Ancak eğer borçlanma bedeli yatırılmadan önce emekli olunursa, bedel artar. Bu nedenle, doğum borçlanması bedelinin yatırılması erken emekliliğin önündeki engellerden biridir.
- Borçlanma bedelinin düşmesi için; sigorta primlerinin tamamını ödemiş olmak, doğum tarihinden önceki son altı ay sigortalı olmak, çocuk sayısı ve doğum aralıklarının belli sınırları aşmaması gerekir.
- Vergi indirimlerinden yararlanarak borçlanma bedelini düşürmek için; vergi dairesine başvurarak indirim almak, borçlanma bedeli yatırılırken ödenen gelir vergisi tutarının yarısı kadar indirim almak gereklidir.
Borçlanma bedeli, e-Devlet platformu üzerinden sorgulanabilir ve borçlanma yapılırken yine e-Devlet platformu üzerinden ödenebilir.
Vergi İndirimi ile Borçlanma Bedeli Düşürme
Doğum borçlanması bedeli, anne adayının prim gün sayısına bağlı olarak belirlenir. Ancak bazı durumlarda vergi indirimlerinden yararlanılabilir ve doğum borçlanması bedeli düşürülebilir.
Bunun için öncelikle anne adayının sigorta primi ödememiş olması gerekmektedir. Ardından toplam borçlanma bedelinin asgari ücrete göre belirlenmesi ve bu tutarın %50 oranında indirimli alınabilmesi mümkündür.
Ayrıca anne adayı tam gün çalışmıyor ise yarım gün prim ödemesi yapabilir ve borçlanma bedeli indirimi sağlayabilir. Bunun yanı sıra, anne adayının eşi ya da çocuklarından dolayı vergi indirimi alıyor olması durumunda da doğum borçlanması bedeli düşürülebilir.
| Vergi İndirimleri | Borçlanma Bedeli Düşürme Oranı |
|---|---|
| Anne veya baba ölümü durumunda | %10 |
| Engelli eşi veya çocuğu olanlar | %20 |
| Yüksek Öğretim Kurumlarına en az 4 yıl eğitim verenler | %15 |
Vergi indirimleriyle birlikte doğum borçlanması bedeli önemli ölçüde düşebilir. Bu nedenle anne adaylarının vergi indirimleri konusunda bilinçli hareket etmesi, olası indirimlerden faydalanması önerilir.
Erken Emeklilik İçin Borçlanma Bedeli Artışı
Erken emeklilik için doğum borçlanması yapmak mümkündür. Bu borçlanma bedeli, doğum yaptıktan sonraki iki yıl içinde yapılırsa normal bir seviyededir. Ancak, doğum borçlanması bedeli arttıkça, erken emeklilik imkanları da artar. Doğum borçlanması bedeli arttıkça, emekli olmak için gerekli prim gün sayısı da azalır. Özellikle emeklilikte yaşa takılanlar için bu seçenek oldukça avantajlıdır. Çünkü doğum borçlanması yaparak hem prim gün sayısını arttırabilirler hem de emeklilik yaşını düşürebilirler. Bu nedenle, doğum borçlanması bedelinin arttığı durumlarda erken emeklilik imkanı da artar.
Doğum Borçlanması İptal Edilebilir Mi?
Doğum borçlanması yapmak isteyen kadınların dikkat etmesi gereken önemli bir konu da doğum borçlanmasının iptal edilebileceği durumlardır. Eğer doğum borçlanması yapılan kadınlar ölürse veya çocuklarını terk ederlerse borçlanma hakları iptal edilir. Ayrıca doğum borçlanması yapacak kadınların sigortalı olmaları da şarttır. Sigortalılık sürelerinde veya prim ödeme durumlarında yaşanacak sorunlar da doğum borçlanmasının iptal edilmesine sebep olabilir.
Doğum borçlanması iptal edilirse, yararlanılan süreler geri alınır ve sadece ödenen miktar kadar borç kapatılır. Yani yapılacak doğum borçlanması öncesinde bu konularda dikkatli olunması gerekmektedir.
e-Devlet Üzerinden Doğum Borçlanması Nasıl Yapılır?
e-Devlet platformu üzerinden doğum borçlanması yapmak oldukça kolay bir işlemdir. İlk olarak, https://www.turkiye.gov.tr/ adresine giriş yapmanız gerekmektedir. Ardından, “Profilim” sekmesine tıklayarak “Bağlı Olduğum Kurumlar” bölümüne gidin. Burada “Sosyal Güvenlik Kurumu” seçeneğini seçin ve açılan sayfada “Doğum Borçlanması” kısmına tıklayın. Ekrana gelen formu doldurun ve gereken bilgileri girin. İşlemi tamamlamak için “Gönder” butonuna tıklayın. Başvurunuzun sonucunu takip etmek için yine e-Devlet platformuna giriş yapabilirsiniz. Ayrıca, işleminizi “E-Devlet Kapısı” uygulaması aracılığıyla da gerçekleştirebilirsiniz. İşlem süreci oldukça kolay ve pratiktir.
