Kayısı pestili, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Hem sağlıklı hem de lezzetli olması nedeniyle tercih edilen bu tatlı, evde kolayca yapılabilir. İşte kayısı pestili yapımı için gerekli malzemeler: taze kayısı, şeker, limon suyu ve su. Pestil yapımı sırasında kullanacağınız kayısıların tazeliğine dikkat etmelisiniz. Kayısıları yıkayıp çekirdeklerini ayıkladıktan sonra, dilimleyebilir veya bütün olarak kullanabilirsiniz. Şerbeti için su, şeker ve limon suyunu kaynatın. Kayısıları şerbetin içine koyup ara ara karıştırarak pişirin. Piştikten sonra kayısıları fırın tepsisine dizin ve ortalama 2 saat boyunca düşük sıcaklıkta fırında kurutun. Pestili kesip servis yapabilir veya saklamak için saklama kabında muhafaza edebilirsiniz.
Malzemeler
Kayısı pestili yapmak için gerekli malzemeler şunlardır:
- 2 kg kayısı
- 2 su bardağı su
- 1 su bardağı toz şeker
Malzemeler pestil yapımı için yeterli olup, istenirse şeker oranı artırılabilir veya azaltılabilir. Ayrıca kayısıların cinsine göre su ve şeker miktarı da değişebilir.
Yukarıda belirtilen malzemelerin yanı sıra pestil yapımı için farklı tariflerde farklı malzemeler kullanılabilir. Ancak geleneksel olarak kayısı, su ve şeker temel malzemeler arasında yer alır.
Hazırlık
Pestil yaparken kullanacağınız tüm malzemeleri önceden hazır etmelisiniz. Öncelikle kayısıları iyice yıkayarak sap ve çekirdeklerini çıkarın. Kayısıları dilimleyerek veya bütün olarak kullanarak pestil yapabilirsiniz. Şerbeti hazırlamak için su ve şekerin yanı sıra meyve suyu veya limon suyu gibi tatlandırıcılar da tercih edebilirsiniz. Şerbeti kaynatıp soğumaya bırakın. Hatta karanfil ve tarçın gibi baharatlar da ekleyebilirsiniz. Yapım aşamaları sırasında kullanacağınız fırın tepsilerini yağlamayı da unutmayın. Hazırlıkları tamamladıktan sonra pestil yapımına başlayabilirsiniz.
Kayısıların Hazırlanması
Kayısı pestili yapımında kullanılacak kayısıların hazırlanması oldukça önemlidir. İyi bir pestil yapımı için kaliteli kayısılar kullanılmalıdır. İlk olarak kayısılar yıkanıp temizlenmelidir. Bunun için kayısıları bol suyla yıkayabilirsiniz. Ardından kayısıların sap kısımları kesilip çekirdekleri çıkarılmalıdır. Kayısılar dilimlenebilir ya da bütün olarak kullanılabilir. Dilimlenen kayısılar fırına verildiğinde daha hızlı pişecektir. Bütün olarak kullanıldığında ise daha yoğun bir tat elde edilir. Kayısıların yaprakları çıkarılmadan kullanılabileceği gibi, yaprakları da çıkarılarak kullanılabilir. Bu tamamen kişisel tercihlere bağlıdır.
Kayısıların Yıkanması ve Temizlenmesi
Kayısıların pestil yapımı için kullanılacak kayısılar, yıkanıp temizlenmelidir. Öncelikle kayısıların dışındaki kısmındaki hardal rengi kabuğu çıkarılmalıdır. Kayısılar, temiz bir suyun altında yıkanarak kabuğundaki tozlar ve kirler giderilmelidir.Kayısıların yıkanması sırasında ise kabuğou diğer kısımlardan ayrılmamalıdır. Kayısı kabuğu, kayısılarının koruyucu bir tabakasıdır ve bu sebeple kabuğunun ayrılmamasına özen gösterilmelidir. Kabuğu ayrılan kayısı, pestil yapımında kullanılmamalıdır.
Kayısıların Dilimlenmesi veya Bütün Olarak Kullanılması
Kayısı pestili yapımında kullanılacak kayısıların hazırlanması aşamasında kayısılardan dilimlenmiş veya bütün halinde kullanılabiliyor.
Eğer kayısılar dilimlenerek kullanılacaksa, öncelikle kayısıların yarıya ayrılması gerekiyor. Ayrılan kayısıların çekirdeklerinin çıkarılması ve ardından, kabuklarının soyulması gerekiyor. Daha sonra kayısılar ince dilimler halinde kesilerek pestil yapımında kullanılabilir hale getirilir.
Eğer kayısılar bütün halde kullanılacaksa, kayısıların kabuklarının soyulması yeterli olacaktır. Dilimlere ayırmadan bütün olarak kullanılacak kayısılar, özellikle dikdörtgen şekil vermek için preslerde veya kalıplarla düzgünleştirilerek hazırlanabilir. Dilimlenmiş veya bütün olarak kullanılacak kayısıların hazırlanması tamamlandıktan sonra, şerbetin hazırlanma aşamasına geçilebilir.
Şerbetin Hazırlanması
Şerbet pestilin tatlı tadını ve kolayca kesilmesini sağlamaktadır. Şerbetin hazırlanması oldukça kolaydır. İhtiyacınız olan malzemeler su, şeker ve limondur. Yapmanız gereken öncelikle şeker ve suyu tencereye alıp, kaynatmaktır. Şeker tamamen eriyene kadar karıştırmaya devam edin. Şeker eridikten sonra limon suyunu ilave edin. Daha sonra karışımı birkaç dakika boyunca kısık ateşte kaynatın. Ardından kayısıları fırına koyabilirsiniz. Şerbeti kayısıların üzerine dökerek, fırında kayısıların pestil haline gelmesini bekleyin. Bu sayede, yapacağınız kayısı pestili hem lezzetli hem de kolayca kesilecek!
Pestilin Yapım Aşamaları
Pestil yapımı için öncelikle kayısıların hazırlanması gerekiyor. Kayısılar temizlenip yıkanarak hazırlanır ve dilimlenip ya da bütün olarak kullanılır. Daha sonra şerbet hazırlanır. Şerbet için su ve şeker karıştırılarak kaynatılır ve soğumaya bırakılır. Şerbet soğuduktan sonra kayısı dilimleri şerbetle karıştırılır ve yağlı kağıt serilmiş fırın tepsisine dizilir. Kayısılar fırında en düşük sıcaklık ayarında kurutulur. Kurutulma işlemi tamamlandıktan sonra pestil kesilir ve tekrar fırına verilerek iyice kurutulur. Pestil kuruduktan sonra saklama kabına konarak serin ve kuru bir yerde muhafaza edilir.
Kayısıların Fırına Verilmesi
Kayısıların fırına verilmesi, kayısı pestilinin temel yapım aşamalarından biridir. İlk olarak, kayısı dilimleri veya bütün kayısılar pişirme kağıdı serilmiş bir fırın tepsisine dizilir. Ardından, fırının kapağı açık bırakılır ve kayısılar düşük sıcaklıkta kurutulmaya bırakılır. Pişirme süresi yaklaşık 10 ila 12 saat arasında değişebilir ve süre, fırının sıcaklığına ve kayısıların kalınlığına bağlı olarak değişebilir. Kayısıların bir taraftan kuruması için fırın tepsisi yarıya kadar çıkartılabilir ve böylece kayısılar her iki taraftan da kurur. Kurutulmuş kayısılar, birkaç gün boyunca havada açık bir yerde bekletildikten sonra pestil haline gelecek şekilde kesilir.
Pestilin Kesilip Kurutulması
Pestil yapımının son aşaması, kesim ve kurutma işlemidir. Fırından çıkan pestiller, tel bir bıçak kullanılarak dilimlenir veya istenirse bütün olarak kullanılabilir. Dilimlenen pestiller, güneşte veya fırında kurutulur. Güneşte kurutmak için, pestillerin birbirine yapışmayacak şekilde serilmesi gerekir. Fırında kurutmak için ise, 120 derece sıcaklıkta 4 saat daha pişirilir. Daha sonra, pestiller buzdolabında muhafaza edilerek uzun süre tazeliklerini koruyabilirler. Pestilin kurutulması işlemi doğru yapılmazsa, bozulabilir veya küflenme riskiyle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, pestilin kesim ve kurutma işlemleri dikkatle izlenmeli ve doğru şekilde yapılmaya özen gösterilmelidir.
Pestilin Saklanması
Pestil yapımın ardından pestillerin saklanması oldukça önemlidir. Pestiller, uygun bir şekilde saklanmadıklarında bozulabilir ve tüketilemez hale gelebilirler. Pestillerin saklanması için en uygun yerler, kuru ve serin ortamlardır. Ayrıca pestillerin havalandırabileceği bir ortamda saklanması gerekir. Bu nedenle, pestillerin saklanacakları yerlerin çok nemli olmaması gereklidir. Pestiller üzerinde küfler oluşması engellenmeli, pestiller birbirlerine temas etmemelidir. Bunun için, pestiller farklı kaplar içinde saklanabilirler. Ayrıca, pestillerin üzerine nişasta serpmek, pestillerin birbirlerine yapışmasını engelleyecektir. Tüm bu öneriler doğru bir şekilde uygulandığında, pestiller iyi bir şekilde saklanarak daha uzun süre tüketilebilecektir.
Faydaları
Kayısı pestili, birçok sağlık faydası sunar. Özellikle bağışıklık sistemini güçlendirir. C vitamini, A vitamini ve potasyum açısından zengin olan kayısı pestili, kalp sağlığına faydalıdır ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Ayrıca sindirim sistemine de faydalıdır ve kabızlığı önleyebilir. İçeriğindeki lifler sayesinde tokluk hissi verir ve kilo vermeye yardımcı olabilir. Antioksidan özellikleriyle de hücrelerin yaşlanmasını yavaşlatır ve kanser riskini azaltabilir. Ancak, aşırı tüketilmesi şeker alımını artırabileceği için dikkatli tüketilmesi önerilir.
