Çölyak hastalığı, bağırsakları etkileyen bir otoimmün hastalıktır. Çölyak hastalarının vücutları, glüten adı verilen bir protein tipine karşı antikor üretir. Bu durum, bağırsakta iltihaplanmaya ve hasara yol açarak vücudun besinleri emmesini engeller.
Eğer sizde de çölyak hastalığından şüpheleniyorsanız, evde kolayca yapabileceğiniz bir test türü bulunmaktadır. Bu testler, kan veya dışkı örneklerinin analiz edilmesi yoluyla tanı konulmasına yardımcı olur.
Bunların yanında evde yapılabilen bir çölyak testi kiti de mevcuttur. Bu kitler, birkaç damla kan veya dışkı örneği kullanılarak çölyak hastalığını tespit etmeye yardımcı olur.
Ancak, bu testlerin kesin sonuçlar vermediği unutulmamalıdır. Kesin tanı için bir sağlık uzmanına başvurmanız gerekmektedir.
Çölyak hastalığı testleri ile ilgili tüm detayları öğrenmek için bu rehberimizi dikkatle okuyabilirsiniz.
Çölyak Hastalığı Nedir?
Çölyak hastalığı, bağırsakları etkileyen bir otoimmün hastalıktır. Genellikle tahıl tüketimi ile ilişkilendirilir ve ince bağırsakta gluten adı verilen proteinlere bir aşırı duyarlılık sonucu ortaya çıkar. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunur ve çölyak hastalarının bağırsaklarındaki villus adı verilen kıvrımların hasar görmesine neden olur.
Çölyak hastalığının belirtileri farklılık gösterebilir ve bazı kişilerde hiçbir belirti olmayabilir. Ancak, en yaygın semptomlar arasında karın ağrısı, ishal, yorgunluk ve kilo kaybı yer alır. Çölyak hastalığı erken teşhis edilmezse, uzun vadeli komplikasyonlara, özellikle de osteoporoz, anemi ve kısırlık gibi problemlere neden olabilir.
Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Çölyak hastalığı, bağırsakları etkileyen ve tahıl tüketimi ile ilişkilendirilen bir otoimmün hastalıktır. Hastalık genellikle birçok kişi tarafından fark edilmeden kalabilir. Çölyak hastalığı belirtileri, kişiden kişiye değişebilir ve bazen hafif olabilir. Karın ağrısı, ishal, yorgunluk ve kilo kaybı, en yaygın çölyak hastalığı belirtileri arasındadır. Ancak diğer belirtiler arasında mide bulantısı, kabızlık, anemi, depresyon ve cilt döküntüleri de yer alabilir. Belirtiler hafif de olsa, çölyak hastalığı ciddi bir durumdur ve tedavisi mutlaka yapılmalıdır.
Çölyak Testi Nedir?
Çölyak hastalığı, bağışıklık sistemi tarafından gluten adı verilen bir proteine karşı aşırı reaksiyon göstermesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu durum, bağırsaklara zarar verir ve besin emilimi zayıflar. Çölyak hastalığı, belirtileri nedeniyle tespit edilmesi zor bir hastalıktır. Ancak çölyak testleri, kan veya dışkı örneklerinin analiz edilmesi yoluyla tanı konulmasına yardımcı olur.
Kan testi, vücudun gliadin adı verilen gluten parçalarına karşı ürettiği antikorlarının ölçülmesiyle yapılır. Dışkı testi ise sindirim sisteminin besinleri nasıl işlediğini ölçer. Bu testler, çölyak hastalığı tanısı koymak için kullanılan en yaygın testlerdir. Ancak test sonuçları tek başına bir teşhis koymaz. Çölyak hastalığının kesin teşhisi için, test sonuçları uzman bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Kan Testi Nasıl Yapılır?
Çölyak hastalığı kan testi, bir sağlık uzmanı tarafından kolayca yapılabilir. Bu testte, kan alınarak vücutta çölyak hastalığına karşı üretilen antikorlar incelenir. Test sonucu genellikle birkaç gün içinde elde edilebilir ve sonuçlar bir beslenme uzmanı veya doktor tarafından yorumlanarak çölyak hastalığı teşhisi konabilir.
- Kan testi yapmadan önce birkaç saat boyunca açlık gereklidir.
- Testten önce ilaç alma veya alkol tüketme gibi belirli aktivitelerden kaçınmak gerekir.
- Kan testi sırasında genellikle kol veya ellerdeki damarları kullanarak kan örnekleri alınır.
- Herhangi bir acı veya rahatsızlık hissinin önlenmesi için işlem sırasında bölge uyuşturulabilir.
Genel olarak, çölyak hastalığı kan testi, sonuçları birkaç gün içinde elde edilebilecek, kolay ve hızlı bir test yöntemidir.
Dışkı Testi Nasıl Yapılır?
Çölyak hastalığı tanısı koymak için kan testinin yanı sıra dışkı testi de yapılabilir. Bu test, özellikle küçük çocuklar için daha uygun bir seçenektir.
Birçok eczane, online veya sağlık ürünleri perakendecisinden kit satın alarak evde dışkı testi yapabilirsiniz. Kit genellikle testleri gerçekleştirmek için ihtiyacınız olan bütün malzemeleri içerir.
Testi yapmadan önce doğru bir şekilde talimatları okumalısınız. Çoğu test, dışkı örneğinizin bir toplama kabına koyulması ve daha sonra sağlanan sıvı ile karıştırılması gerektiğini içerir. Daha sonra, sonucunuzu 5 dakika içinde okuyabilirsiniz.
Dışkı testi, kan testine göre daha az hassas olabilir, ancak evde yapılabilmesi ve sonuçların hızlı olması avantaj sağlamaktadır. Pozitif sonuçlar durumunda, bir beslenme uzmanıyla çalışarak çölyak hastalığı için uygun bir diyet planı hazırlamanız önerilir.
Evde Çölyak Testi Nasıl Yapılır?
Çölyak hastalığı olan insanlar, glüten tüketiminin ardından hasarlı bağırsaklarla mücadele ederler. Fakat bazı durumlarda bu hastalık semptomlara neden olmaz. Bu yüzden, kendinizi çölyak hastalığına karşı test etmek istiyor ancak bir sağlık uzmanından yardım almak istemiyorsanız, evde yapabileceğiniz bir test türü bulunmaktadır.
Bu test, bazı özel kitleri kullanarak yapılabilir. Bu kiti kullanarak kan örnekleri toplamanız ve sonra göndermeniz gerekebilir. Kit, kan örneğini toplama işlemini daha kolay hale getiren özel bir aparat içerir.
Ayrıca, bazı evde yapılan çölyak testleri ağızda kullanılan bir test ürünüyle de yapılabilir. Bu test, tükürük örneği kullanır ve diğer testlere göre daha hızlı sonuç verir.
Bu ev yapımı testler pozitif bir sonuç verirse, mutlaka bir sağlık uzmanıyla çalışarak doğrulama testi yaptırmalısınız.
Sonuçlar ve Tedavi
Eğer evde yaptığınız çölyak testi sonucunda pozitif çıkarsa, bir uzmanla çalışarak uygun bir diyet planı hazırlamanız önemlidir. Çölyak hastaları, glüten içeren gıdalar yemekten kaçınmalıdır. Bu nedenle, glütensiz gıdaların tüketilmesi önerilir. Bunu yaparken, diyetinizi sağlıklı tutmak için protein, lif ve vitamin açısından zengin gıdaları tüketmeyi unutmayın.
Bir beslenme uzmanı, diyetinizi kişiselleştirebilir ve size glütensiz gıdalarla sağlıklı bir diyet planı hazırlayabilir. Ayrıca, yemeği hazırlama ve restoran seçimi gibi konularda size yardımcı olabilir.
Çölyak hastaları için glütensiz gıda seçenekleri giderek artıyor. Gluten içermeyen bir diyetle, semptomlarınızın hafiflemesi ve bağırsak sağlığınızın düzelmesi mümkündür.