Sumak, Türkiye’de yaygın bir şekilde kullanılan lezzetli baharatlardan biridir. Sumak çiçeklerinin toplanarak kurutulması ile yapılır ve hoş bir tat ve ekşi bir lezzete sahip olduğu için yemeklere farklı bir aroma sağlar. Hem et, tavuk, balık hem de sebzeli yemeklerde kullanılabilen sumak, salataların ve mezelerin de en önemli baharatlarından biridir. Sumak, ayrıca reçellere lezzet verici olarak da kullanılır. Sumak bitkisi, Akdeniz, Orta Doğu ve Güneybatı Asya bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilir ve Antioksidan özellikleri ile de bilinir.
Sumak Nedir?
Sumak, bir baharat türüdür ve sumak bitkisinin çiçeklerinden elde edilir. Hoş bir tat ve ekşi bir lezzet ile karakterizedir. Türk mutfağında en sık kullanılan baharatlardan biridir. Sumak, yemeğe ekşi bir lezzet vermek için sıklıkla kullanılır. Sumak bitkisinin çiçekleri toplanarak kurutulur, daha sonra öğütülerek baharat haline getirilir. Sumak, et ve tavuk gibi et yemeklerinin yanı sıra salatalar, mezeler ve reçeller gibi birçok yemekte kullanılır. Sumak, hem lezzeti hem de sindirim sistemi üzerindeki faydaları nedeniyle oldukça popüler bir baharattır.
Sumak Kullanımı
Sumak, Türk mutfağının vazgeçilmez baharatlarındandır. Hoş bir tat ve ekşi bir lezzeti bir arada barındıran sumak, et yemeklerinde, tavuk yemeklerinde, balık yemeklerinde, sebzeli yemeklerde, salatalarda ve mezelerde kullanılabilir. Ayrıca, reçel yapımında da lezzet verici olarak kullanılır. Sumak, et yemeklerine verdiği lezzetle özellikle dikkat çeker. Salatalara eklenerek, salataların lezzetini arttırabilirsiniz. Sumaklı mezeler de sofraların vazgeçilmez lezzetlerindendir. Sumak kullanımının sınırı yoktur, yemeklerinize özgünlük katmak için sumak kullanabilirsiniz.
Sumak Yapımı
Sumak yapımı oldukça basittir. İlk olarak, sumak bitkisinin kırmızımsı renkli çiçekleri toplanır. Toplanan çiçekler güneşte kurutulur. Kuruma işlemi tamamlandıktan sonra çiçekler elenir, saplarından ayrılır ve bir öğütme işleminden geçirilir. Böylece sumak baharatı elde edilmiş olur.
Sumak, iyi bir şekilde kurutulmazsa küflenme riski taşır, bu nedenle kurutma işlemi son derece önemlidir. Sumak tüketiminin yoğun olduğu yerlerde, sumak üretimi özel makineler ile yapılabilir. Bu makinelerde sumak bitkisi öğütülür ve daha sonra baharat haline getirilir. Ancak evde kullanım için toplanan çiçeklerin güneşte kurutulması daha yaygın bir yöntemdir.
Sumak Bitkisi Hangi Bölgelerde Yetişir?
Akdeniz iklimi olan bölgeler, Orta Doğu ve Güneybatı Asya’da yetişen sumak bitkisi, Akdeniz bölgesinde yoğun olarak bulunur. Türkiye, Suriye, Lübnan, İsrail, İran, Yunanistan, Malta, İtalya, İspanya gibi ülkelerde yetişir. Özellikle Türk mutfağında yaygın olarak kullanılan sumak, Akdeniz mutfağındaki birçok yemek tarzı için de ana baharatlardan biridir. Sumak aynı zamanda, Güney Amerika’da yetişen ve sumak bitkisi ile benzer özelliklere sahip olan ‘Rhus coriaria’ bitkisinden de elde edilebilir.
Sumak Baharatının Faydaları Nelerdir?
Sumak, içerdiği antioksidanlar nedeniyle vücuttaki hücresel hasarın azaltılmasına yardımcı olabilir. Sindirim sistemi üzerinde de olumlu etkilere sahiptir çünkü mide asidini dengeleyerek hazımsızlığı önleyebilir. Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu enfeksiyonlara karşı koruma altına alır. Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde ağrıları azaltabilir ve özellikle eklem ağrıları ve artrit gibi iltihabi hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.
- Antioksidan özellikleri sayesinde hücresel hasarı azaltır
- Sindirim sistemi üzerinde olumlu etkilere sahiptir
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde ağrıları azaltabilir
Sumak Alternatifleri Nelerdir?
Sumağın yerine kullanılabilecek çeşitli ekşi lezzetler bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın olanları limon suyu ve nar ekşisidir. Limon suyu, sumağın hoş ekşi lezzetini verir ve et yemekleri, salatalar ve mezelerde kullanılabilir. Nar ekşisi, Türk mutfağındaki mezelerde sık sık kullanılır ve ayrıca et yemekleri, sebze yemekleri ve salatalarda da lezzet verici olarak kullanılabilir. Bunun yanı sıra, taze turunç gibi diğer ekşi meyveler veya sirke de sumak yerine kullanılabilir.
Sumak Nasıl Saklanır?
Sumak, taze olduğunda en yoğun aromasına sahiptir ancak doğru şekilde saklandığında bile uzun süre tazeliğini koruyabilir. Sumak, nemli bir ortamda çok hızlı bir şekilde küflenir bu nedenle serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır. Kapalı bir kavanozda saklamak en uygunudur. Buzdolabına koymak da sumak baharatının kalitesini korumak için iyi bir seçimdir. Ayrıca, baharatın açıldıktan sonra hava almayacak şekilde sıkıca kapatıldığından emin olunmalıdır.